Theo đó, chủ kênh YouTube có tên là Salaryman Tokyo đã đồng hành cùng một nam nhân viên văn phòng để ghi lại quá trình làm việc một ngày của anh ta từ 7h sáng, trở về nhà sau 22h45p và đi ngủ lúc 1h15 sáng. Sau đó, chia sẻ video lên mạng xã hội với tựa đề: “Một ngày làm việc tại black company”
“Black company” là thuật ngữ chỉ những doanh nghiệp có môi trường làm việc tệ hại, thường nhắm vào sinh viên mới tốt nghiệp, thiếu kinh nghiệm và ít có khả năng chống lại sếp.
Trong video, nhân vật chính rời nhà lúc 7h16 với tâm trạng “không muốn đi làm chút nào”, đồng thời nói thêm “lại phải làm việc rồi”. Sau 90 phút di chuyển, anh đến văn phòng lúc 8h53, bắt đầu làm việc từ 9h đến 13h, chỉ nghỉ giải lao uống cà phê và tự nhủ “cần phải nhanh lên”.
Người đàn ông không muốn đi làm nhưng cũng không dám nghỉ việc
Nhân vật trong video cho biết, nhiều “black company” có cách hành xử tệ hại với nhân viên của mình, nhất là những người có ý định nghỉ việc.
“Bạn có biết không: Một số black company làm nhục những nhân viên muốn nghỉ việc bằng cách sử dụng các chiến thuật như gây sức ép nhóm hoặc gọi họ là kẻ phản bội”, người đàn ông nói.
Sau 45 phút nghỉ trưa, người đàn ông trở lại văn phòng lúc 14 giờ chiều và làm việc thêm 6 giờ nữa. Cuối cùng, anh sẽ rời công ty vào lúc 20h15 trong trạng thái “quá kiệt sức”. “Làm việc nhiều giờ không năng suất chút nào. Nghe nói Nhật Bản đang triển khai tuần làm 4 ngày. Chắc chỉ là tin đồn thôi. Lịch làm việc của tôi không thay đổi chút nào trong năm nay”, anh nói trong video. Về đến nhà lúc 22h45, anh nấu bữa tối lúc 23h30 và kết thúc một ngày dài vào 1h15 sáng.
Đoạn video đã thu hút gần 1,1 triệu lượt xem và nhận về vô số bình luận bày tỏ sự kinh ngạc.
“Con người không bao giờ muốn sống như thế này”, một người viết.
Khán giả khác chỉ ra nghịch lý: “Du khách: Nhật Bản thật tuyệt vời. Công dân Nhật Bản: Cuộc sống là địa ngục”.
Nhật Bản không hề “thư giãn” như những gì du khách cảm nhận
“Chúa ơi, bạn nấu ăn lúc 23h30 tối và thức dậy lúc 7h sáng hôm sau. Tôi thực sự không thể nói nên lời. Đây chính là một chu kỳ làm việc có khả năng hút cạn linh hồn”, người thứ ba viết.
Một số người dùng mạng liên hệ lịch làm việc này với tỷ lệ sinh giảm ở Nhật Bản: “Tự hỏi tại sao người Nhật Bản không muốn sinh con? Đây chính là câu trả lời. Hãy tưởng tượng việc cố gắng nuôi dạy một đứa trẻ đúng cách, chứ đừng nói đến nhiều đứa, với sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống này.”
Văn hóa làm việc quá sức không mới ở Nhật Bản. Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi nước này ghi nhận nhân viên nhiều lĩnh vực báo cáo giờ làm khắc nghiệt, áp lực từ cấp trên.
Giáo sư Hiroshi Ono, Đại học Hitotsubashi, lý giải xã hội Nhật Bản mang tính tập thể và phân cấp cao. Nhiều người không dám nghỉ phép vì chính sếp cũng không nghỉ, hoặc họ sợ làm xáo trộn sự hòa hợp của tập thể.
Hiện tượng này phổ biến đến mức có hẳn một từ để mô tả – karoshi – “chết do làm việc quá sức”, thường là do đột quỵ, đau tim hoặc tự tử do căng thẳng nghề nghiệp và ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần sau đó.
Người Nhật Bản không dám nghỉ phép
Không chỉ giới hạn ở Nhật Bản – một nghiên cứu năm 2021 của Tổ chức Y tế Thế giới và Tổ chức Lao động Quốc tế cho thấy 750.000 người làm việc hơn 55 giờ mỗi tuần đã tử vong vì hội chứng karoshi trên toàn cầu – một số trường hợp ở đó đã gây chú ý trong những năm gần đây.
Năm 2022, Takashima Shingo, một bác sĩ 26 tuổi ở thành phố Kobe, đã tự tử sau khi làm việc liên tục hơn 100 ngày và làm thêm 207 giờ trong tháng trước khi qua đời.
Gia đình của nạn nhân sau đó kêu gọi cải cách văn hóa làm việc của Nhật Bản. Mẹ anh – bà Junko Takashima nhớ lại rằng, con trai bà thường nói “quá khó khăn”, “không ai giúp đỡ”.
“Môi trường làm việc đã đẩy thằng bé đến bước đường cùng”, bà Takashima nói với các phóng viên vào năm 2023.
Theo News.com.au
